Algemene Beschouwingen bij PN 2026


In aanloop naar de behandeling van de perspectief nota 2026 sprak onze fractievoorzitter Jet Smit namens de VVD onze algemene beschouwen uit:


Voorzitter,

 

Het gaat goed in Amstelveen. Laat ik daar mee beginnen.

Onze gemeentefinanciën kregen van BDO een 10. In de Atlas van gemeenten staan we op plek 4 van meest aantrekkelijke gemeenten van het land. De Veiligheidsmonitor laat zien dat Amstelveners zich veiliger voelen dan inwoners in de rest van Nederland. En als klap op de vuurpijl: bij de laatste stadspeiling dit jaar geven onze inwoners hun buurt een 8.

En voorzitter, daar mogen we trots op zijn. Want je kunt kampioen worden met hard werken, maar het is nog veel harder werken om kampioen te blíjven. En dat is precies waar we nu staan. We staan bovenaan, maar daar willen we ook blijven. En dat vraagt ambitie, lef en samenwerking.

Deze perspectiefnota laat die ambitie van dit college goed zien. En ja, het klopt, het woord ‘leefbaarheid’ komt er nauwelijks in voor, zoals collega Monkelbaan al opmerkte in het debat.

Maar dat komt omdat leefbaarheid eigenlijk onder alles ligt. Het zit in het DNA van dit college, van onze organisatie en van ons beleid. En soms, als iets vanzelfsprekend is, vergeet je het te benoemen.

Daarom wil ik ook een groot compliment maken aan onze ambtelijke organisatie. De nota is opnieuw leesbaar, en, zoals het hoort aan het einde van een raadsperiode, weer wat dunner. Korter, maar krachtiger.

 

Voorzitter,

Het coalitieakkoord ‘Warm hart voor Amstelveen – met kansen voor de toekomst’ heeft een forse uitvoeringsagenda opgeleverd. En als VVD zijn wij daar enorm trots want op een paar punten na, is de agenda vrijwel volledig uitgevoerd of in uitvoering.

Dat is echt een knappe prestatie, waar dit college, maar ook onze ambtenaren en partners buiten de gemeente, samen de schouders onder hebben gezet. Daarvoor onze oprechte dank.


Financiën

Dan voorzitter onze financiën.

De VVD is er trots op dat we nog steeds de laagste lasten in de regio hebben. En we zijn ervan overtuigd dat dat ook zo moet blijven. We zoeken ruimte in de begroting door slimmer te werken, door keuzes te maken, en ja, ook door dingen soms níet of niet meer te doen.

 

Tegelijk zien we dat er de komende jaren wel steeds vaker een beroep wordt gedaan op onze reserves en dat we meer zijn gaan lenen. Onze netto schuldquote is deze periode verdubbeld. Sommige projecten brengen daarbij forse risico’s met zich mee. Daarop moeten we scherp blijven. Want uiteindelijk mag de rekening niet bij onze inwoners komen te liggen.

Wat dat betreft zijn we heel blij met pagina 15 van deze perspectiefnota. Daar heeft onze motie geleid tot een helder overzicht van de kosten van de grote projecten. Het is transparant, inzichtelijk, en biedt ons als raad de informatie die nodig is om goed te kunnen sturen.

Afgelopen week spraken we in de raad over de mogelijke oprichting van een Publiek Warmtebedrijf. Een noodzakelijk project, zeker als we de wijk De Nieuwe Legmeer willen voorzien van warmte, net als de Bovenkerkerweg en de nieuwe zwembaden.

 Maar we willen hier een zorg uitspreken. Want dit is opnieuw een project met grote financiële impact voor onze gemeente. En hoewel dit college – terecht – niet wegloopt voor complexe uitdagingen, knaagt er bij ons als VVD-fractie toch iets en vragen wij ons af hoe het ook hier zit met de risico’s.

We vragen dan ook van het college om, naast de doorrekening, ook de risico’s structureel inzichtelijk te maken. Want grote ambities verdienen een stevige onderbouwing en een goede risicoanalyse.


Veiligheid

We hebben in deze raadsperiode extra geïnvesteerd in veiligheid, en dat was nodig. Veiligheid is een van de kerntaken van de overheid.

Helaas zagen we het afgelopen jaar weer een lichte toename van woninginbraken. Wat de VVD betreft is elke inbraak er één te veel, gezien de grote persoonlijke impact. Extra focus blijft dus geboden.

Het goede nieuws is dat inwoners zich over het algemeen veilig voelen in Amstelveen. Dat is mede te danken aan het Amstelveense Politie Basisteam, onze wijkagenten onze boa’s. Zij zorgen ervoor dat Amstelveen niet alleen veilig ís, maar dat onze inwoners dat ook zo ervaren. En dat laatste is minstens zo belangrijk.

Daarnaast moeten we alert blijven op de verloedering van buurten, zoals we dat bijvoorbeeld in Kronenburg zien. Want waar de leefbaarheid afneemt, komt ook de veiligheid onder druk te staan.

 

Sociale cohesie

Amstelveen is een multiculturele stad. Een rijke mix van mensen uit alle delen van de wereld. Daar mogen we trots op zijn, want diversiteit is een kracht.

Maar we zien ook dat de sociale cohesie behoorlijk onder druk staat. In sommige straten is Nederlands niet langer de voertaal. Buren kennen elkaar niet. Mensen nemen nauwelijks deel aan het sociale leven buiten hun eigen kring.

Dat heeft directe invloed op de leefbaarheid. Wij vinden dat Amstelveen een gastvrije stad moet blijven, maar we verwachten ook inzet van iedereen – dus van alle Nederlanders, inclusief mensen met een migratieachtergrond en expats die hier tijdelijke verblijven – om elkaar op te zoeken, om te integreren en om actief bij te dragen aan onze samenleving.

 

Wonen

We bouwen volop. De Hollandse Meesters, Beauve, De Scheg, om maar een paar te noemen – het vordert gestaag. En we zijn blij dat seniorenwoningen nu standaard worden meegenomen in nieuwe plannen, en dat ook private initiatieven op dit gebied zoveel mogelijk gefaciliteerd worden.

Maar, voorzitter, we zien ook dat starters met een iets te hoog inkomen voor sociale huur nog steeds nauwelijks aan bod komen. Wat ons betreft moet daar in de volgende periode meer aandacht voor komen. Denk aan sociale koop in combinatie met stadsvernieuwing op specifieke plekken in de stad.

En wat betreft de wet die gemeenten verbiedt om voorrang te geven aan statushouders bij woningtoewijzing, daar staan wij achter. Die voorrang was niet uit te leggen aan jongeren en starters die al jaren op een wachtlijst staan.

Zet asielzoekers direct op de wachtlijst bij aankomst, en geef ze startpunten zodra ze een status krijgen. Dan is het speelveld gelijker en herstellen we ook het draagvlak.

Uiteraard zijn wij blij dat de wet ruimte laat voor urgentie bij minderjarigen. Want ouders met kinderen mogen nooit in een garagebox of auto hoeven slapen.


Ruimtelijke ontwikkeling 

Voorzitter, er gebeurt veel in het Stadshart. En eindelijk, na jaren gesteggel, is er volop beweging. Partijen hebben elkaar gevonden, en er wordt druk ge- en verbouwd. Wij kijken vooral uit naar de herinrichting van het Stadsplein: meer groen, zitplekken, bomen – kortom, een plek waar je wilt zijn, niet alleen om te winkelen, maar ook om te verblijven en elkaar te ontmoeten.

Ook met de plannen voor de gebiedsontwikkeling “het Nieuwe Oude Dorp” is de VVD heel blij. Het mooi om te zien hoe onze motie van twee en een half jaar geleden nu vorm begint te krijgen. We voegen enorm veel publieke ruimte toe met extra recreatie waarde en heel veel groen. Het gebied wordt daarmee een mooie verbindende schakel tussen het noorden en zuiden van de stad.


Zorg

De VVD is blij met de gemeentelijke steun aan huisartsen die zich willen vestigen. Die huisartsen hebben we namelijk keihard nodig. En daarbij moeten we ervoor blijven zorgen dat zorgpersoneel óf in Amstelveen kan wonen, óf er gemakkelijk kan komen, want ook deze beroepsgroep gaan we steeds meer nodig hebben.

Onze stad is officieel een dementie-vriendelijke stad, en we zijn daarnaast trots op alle vrijwilligers en mantelzorgers die het mogelijk maken dat mensen zo lang mogelijke zelfstandig kunnen blijven wonen. Ook dat zorgt voor leefbaarheid en is van onschatbare waarde.

Ook het Amstelveens Hospice Project krijgt steeds meer momentum – en we blijven dat met grote belangstelling volgen.


Onderwijs

Wat onderwijs betreft: onze schoolgebouwen zijn ondertussen de mooiste en duurzaamste van de regio, misschien zelfs wel van de regio. Een tropenrooster was op onze nieuwe scholen dan laatst ook niet nodig. Dat alles mogelijk gemaakt door goed en degelijk financieel beleid en bereid zijn om keuzes te maken. We zijn daarnaast blij met de aankomende fusie tussen Scholengroepen Amstelwijs en Amstelland – hiertoe aangespoord door de VVD. Daardoor kan het overtollige weerstandsvermogen van beide organisaties gebruikt worden om te investeren in onderwijskwaliteit en leerkrachten. En kwaliteit is precies wat wij als VVD willen.


Sport, recreatie en groen

Mooi dat er begonnen wordt met de plannen voor sloop/nieuwbouw van het oude zwembad met toevoeging extra woningen zoals wij een jaar geleden hebben voorgesteld. En wij zouden graag het sporthart op die locatie nog verder versterken. Denk aan de eerder genoemde multifunctionele sporthal, een Kemphaan 2.0, en het beter toegankelijk maken van het gebied als openbaar groen.

En wat betreft de velden van HIC, goed dat het college - met vooruitziende blik - die op tijd gekocht heeft. Zo blijft de locatie in de Middelpolder gereserveerd voor sport. Want als de stad groeit, moeten de sportvoorzieningen meegroeien.

En voorzitter: wij blijven erbij dat de polders groen moeten blijven. We hebben dat in 2016 al uitgedruk in een motie, en we blijven daarachter staan. De Bovenkerkerpolder laat zien hoe het moet: samenwerking met boeren, provincie en natuurorganisaties leidt tot meer biodiversiteit, schoner water en een groeiende gruttopopulatie. En dat is heel mooi om te zien.


Mobiliteit

Kortom voorzitter, we doen het goed maar we moeten wel de ogen openhouden voor verbetering. Zo is ons OV eigenlijk beneden de maat en ontbreekt er een goede verbinding tussen stadshart en gemeentehuis. We volgen dan ook met belangstelling het eventueel doortrekken van de tram naar het stadhart en zouden graag de mogelijkheden van een eigen “rondje om de kerk” die onze voorzieningen beter met elkaar verbindt verkennen.

In onze groeiende stad gaat het alleen maar drukker worden en daarmee komt ook de verkeersveiligheid steeds meer in het geding. Wij denken dat cameratoezicht bij black spots zoals bijvoorbeeld het Zwarte Pad en een aantal rotondes preventief en correctief zouden kunnen werken. Daarnaast blijven we aandacht vragen voor de overlast en verrommelling die veroorzaakt wordt door deelscooters. De VVD is absoluut voor deelmobiliteit, maar wil wel dat de gemeente de regie in eigen hand houdt en goed kijkt naar hoe deze vorm van mobiliteit op een fatsoenlijke manier ingericht kan worden in onze stad.

 

Voorzitter,

Dan willen wij nog aandacht vragen voor een hardnekkig en - behoorlijk smerig - probleem in sommige wijken: hondenpoep op speelvelden. Dat moeten we écht niet meer willen. Het is onhygiënisch, vervelend voor kinderen en zorgt voor irritatie tussen buurtbewoners.

Om het duidelijker te maken waar gespeeld kan worden en waar honden vrij kunnen loslopen, dienen we de motie “Schoon Spelen, Vrij Uitlaten” in. We vragen het college om – naar voorbeeld van het burgerinitiatief in Westwijk – een pilot te starten met een afgebakende uitlaatplek waar honden wél terecht kunnen, zodat speelvelden weer echt voor spel zijn.

 

 

Tot slot voorzitter,

Amstelveen is geen eiland. Wereldgebeurtenissen kunnen lokaal doorwerken. Van hoge energiekosten tot inflatie, van opinie tot draagvlak. En gelukkig zien we dat ons college daar verstandig mee omgaat. Elk onderwerp wordt beoordeeld op relevantie voor onze stad, en waar nodig wordt beleid bijgesteld.

De VVD is blij dat onze raad zich focust op wat er echt toe doet: Het goed besturen van onze stad.

 

Want als we samenwerken, elkaar scherp houden en met ambitie maar ook realisme kijken naar de toekomst, dan kunnen veel bereiken voor Amstelveen als gastvrije, veilige en voornamelijk gezellige stad.

 

Dank u wel.